Wat is urbexen?

Je zult de term “urbex” vast wel een keer hebben gehoord, maar wat betekent het nou? Als je op zoek gaat op het internet zul je foto’s zien van vervallen of verlaten gebouwen. Ik zal je uitleggen wat urbexen is en hoe je zelf ook kunt beginnen met de hobby.

Urban Exploring radar in een voormalige nato basis

Urbexen is het verkennen van door de mens gemaakte constructies, deze constructies zijn meestal verlaten of verborgen. De term “urbex” is een samenvoeging van de engelse woorden “urban exploration/exploring” (vertaald naar stadsverkenning). Mensen die aan het urbexen zijn, gaan dus op verkenning in verlaten of verborgen constructies. Denk dan aan militair terrein, verlaten fabrieken of verlaten ziekenhuizen. Urbex gaat dus echt om door de mens gemaakte constructies, en niet van de natuur. Er komt wel vaak natuur bij kijken, zo zul je zien dat in veel verlaten plekken, Moeder Natuur de omgeving terugneemt, binnen de hobby heet dit “decay”.

Vaak gaat urbex samen met ander hobby’s zoals: fotografie, videografie of reizen. Urbex is dus eigenlijk heel breed, je bepaalt zelf wat je doet. Maar waarom zou je het überhaupt doen?

een foto van de verlaten staalfabriek in Liege, Belgie. Op de foto zijn meerdere buizen, een grote hal en schoorstenen te zien.
Verlaten staalfabriek in Luik (gesloopt)

Het doel van urbex

We hebben ze allemaal wel is gezien, een leegstaand of vervallen gebouw. Voor sommige mensen wekt dat de vraag “wat is daar nou eigenlijk?”. Daar kom je maar op een manier achter, en dat is om naar binnen te gaan. Zo kom je dus op plekken waar niemand van weet, of waar bijna niemand ook zal komen. Hoeveel mensen hebben nou op het dak van een staalfabriek gestaan, of 30 meter onder de grond in een NATO bunker? Het doel van urbexen is dus het verkennen van verborgen, verlaten of verboden locaties. Je kunt daarna zelf kiezen om dit te documenteren op video of foto.

Starten met urbex

Urbex is een van de hobby’s waar je precies niks nodig hebt om te starten. Je kunt zo naar buiten lopen en op zoek gaan naar een locatie. Wil je je verdiepen in de hobby dan zul je wel het een en ander moeten gaan meenemen. Maar voor de beginner zijn goede schoenen en een zaklamp meer dan genoeg.

Urbex fotografie

Vaak gaat urbex gecombineerd met fotografie, je gaat dus op avontuur naar een verlaten locatie om foto’s te maken van de huidige staat van de locatie. Eerst zul je een rondje lopen door de locatie ter verkenning en daarna kies je een aantal mooie plekken uit om foto’s van te maken. Deze foto’s zijn meestal van de locatie zelf, of van vondsten in de locatie (denk aan papierwerk, schilderijen, etc.).

Er zijn wel een aantal dingen waar je rekening mee moet houden als je fotografie wilt combineren met urbex. Zo zul je jezelf vaak vinden op donkere plekken, daar is foto’s maken een stuk lastiger. Dit kun je oplossen door de sluitertijd (shutter speed) van je camera naar een paar seconde te zetten zodat er veel licht op de sensor valt, het is dan wel belangrijk dat je camera niet in beweging is; Leg deze dus op een sterke ondergrond, of neem een statief mee (bij voorkeur een die licht is van gewicht). Het soort lens kan ook een groot verschil maken, gebruik bijvoorbeeld een lens met een laag diafragma. Zo laat je nog meer licht toe op de sensor.

Dan nog één gouden tip voordat je op avontuur gaat met je fotocamera: neem extra batterijen mee! Het is zonde als je eerder moet stoppen omdat je batterij leeg is.

Urbex videografie

Naast fotografie is videografie ook enorm trending onder de urbex community. In plaats van foto’s maken, leg je je bezoek vast op video. Zo heb je de hele locatie en je avontuur op video en kun je deze altijd terugkijken, of delen met anderen. Het mooie aan video’s maken is dat je ook bijzonderheden direct vast legt, mocht je in aanraking komen met beveiliging of dergelijke dan heb je deze ook direct vastgelegd.

Wat ik persoonlijk het mooiste vind aan het maken van video’s tijdens urbex, is dat je ook je eigen reactie vastlegt als je een locatie binnen loopt. Je hebt niet veel nodig om te starten met videografie, iedereen heeft wel een smartphone en tegenwoordig filmen deze vaak ook al in 4K. Iedereen heeft natuurlijk zijn eigen stijl van video’s maken. Zo draag ik een GoPro, om mijn point of view vast te leggen. Maar vaak zie ik ook mensen die een dure camera op een “gimbal” (stabilisator) hebben om de locatie zoveel mogelijk in detail vast te leggen.

Ook voor de videocamera is de gouden tip: neem extra batterijen mee!

Is urbex illegaal?

Ja en nee, er zijn een aantal publiek toegankelijke locaties, maar het merendeel van de locaties zal eigen terrein zijn. De keuze is aan jou om te beslissen of je naar binnen wilt of niet. Weeg altijd het risico versus resultaat af voordat je enthousiast ergens binnen loopt. Als je besluit om eigen terrein te betreden, zorg dan in ieder geval dat je niet je weg naar binnen “forceert”. Dat is namelijk inbreken, en daar staat een flinke straf op. Film daarom altijd hoe je ergens binnen komt, mocht je in de problemen komen dan heb je concreet bewijs! Even een disclaimer, dit is geen juridisch advies.

een foto van een leopard 1 a5 tank in een woonwijk
Leopard Tank in een woonwijk

Hoe vind je urbex locaties?

Er zijn een hoop manieren om locaties te vinden, de meest effectieve is om zelf naar buiten te gaan en de omgeving te verkennen. Zo heb je direct een beeld van de huidige staat van een locatie, ik zal je zo uitleggen waarom dat belangrijk is.

De volgende strategie is het bekijken van satellietbeelden, hier gaat heel veel tijd in zitten en het is ook lastig om van een aantal pixels te beoordelen of een locatie nu ook daadwerkelijk verlaten is (afhankelijk van de grootte). Bekijk altijd satellietbeelden van meerdere bronnen, de beelden zijn vaak verouderd (tot 10 jaar).

En dan als laatste is er Google Streetview. Als je niet zelf op reis kunt dan is Google Streetview een fantastisch alternatief, ook hier geldt weer dat de beelden best oud kunnen zijn. De datum vind je onderin en links boven.

a satellite images showing an abandoned house in a forested area
Een verlaten gebouw via Google Maps

Zoals je ziet zijn satellietbeelden en Streetview niet heel betrouwbaar omdat het vaak oudere beelden zijn. Daar is niks mis mee, maar het zou best kunnen zijn dat binnen de tijd dat de beelden zijn gemaakt en nu de locatie is gesloopt of gerenoveerd.

Is urbex gevaarlijk?

Om het kort te houden, ja, dat is het zeker. In het algemeen zijn locaties vervallen, vaak zul je rottend hout, roestend staal, ingestorte constructies en gevandaliseerde plekken tegenkomen. Kijk dus altijd goed waar je loopt! Buiten dat om moet je ook rekening houden met de kwaliteit van de lucht, in oudere constructies zul je vaak asbest of sporen van loodverf tegenkomen. Schimmel komt ook vaak voor. Deze stoffen zijn gevaarlijk, zorg dus dat je de juiste bescherming hebt hiervoor.

Zijn er regels voor urbex?

Ja en nee, er zijn geen officiële regels. Wel zijn er de ongeschreven regels van de urbex community, deze zijn:

  • Ga nooit alleen op avontuur.
  • Vandaliseer niet.
  • Deel geen locaties.
  • Accepteer dat niet alle locaties toegankelijk zijn.
  • Ren niet weg als je gepakt wordt (dit geeft de indruk dat je iets fout hebt gedaan).

Niet iedereen zal het eens zijn met deze regels, en dat mag! Urbex is een hobby, en iedereen oefent zijn of haar hobby anders uit.

Hopelijk heeft dit artikel duidelijk gemaakt wat urbex inhoudt, en wat er bij komt kijken.